In de warme zomermaanden trekken veel mensen naar open wateren zoals meren, rivieren en de zee om verkoeling te zoeken en te genieten van diverse wateractiviteiten. Helaas brengt het plezier van zwemmen, varen en watersporten ook een stille dreiging met zich mee: verdrinkingen. Verdrinking is een ernstig probleem dat jaarlijks onnodig veel levens eist. Dit artikel werpt een licht op de statistieken, oorzaken en preventieve maatregelen met betrekking tot verdrinkingen in open water.
In Nederland worden jaarlijks verdrinkingen geregistreerd in open water. Het exacte aantal kan variëren van jaar tot jaar. Volgens de meest recente beschikbare gegevens van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) waren er in 2020 in Nederland zo’n 70 dodelijke slachtoffers door verdrinking in open water.
Verschillende factoren dragen bij aan verdrinkingen in open water. Zo speelt onvoldoende zwemvaardigheid een grote rol. Veel mensen zijn niet bekend met de basiszwemtechnieken en hebben geen idee hoe ze moeten reageren in noodsituaties op het water. Daarnaast zijn onvoldoende toezicht, risicovol gedrag, onbekendheid met de omgeving (zoals stromingen en dieptes), onvoldoende gebruik van veiligheidsuitrustingen en onverwachte noodsituaties factoren die bijdragen aan verdrinkingen in open water.
Het voorkomen van verdrinkingen vereist een gecombineerde inspanning van individuen en overheden. Zwemvaardigheid bij zwemmers, toezicht op zwemmers, het gebruik van een veiligheidsuitrusting en bewustzijn creëren zijn punten die het aantal slachtoffers in open water kunnen verminderen. Zo lanceerde het Nationaal Plan Zwemveiligheid in 2022 een nieuwe campagne om de kans op verdrinking te verkleinen door middel van bewustwording (bron: NRZ). Ook kan een centrale registratie van verdrinkingen in open water een effectieve maatregel zijn om het aantal verdrinkingen te verminderen. Een centrale registratie stelt autoriteiten in staat om gedetailleerde gegevens te verzamelen over verdrinkingen in open water, zoals locaties, tijdstippen, leeftijdsgroepen en mogelijke oorzaken. Door deze gegevens te analyseren, kunnen patronen en trends worden geïdentificeerd, waardoor gerichte preventieve maatregelen kunnen worden genomen. Door verdrinkingen in open water centraal te registreren, kunnen specifieke risicogebieden worden geïdentificeerd waar het aantal incidenten hoog is. Dit stelt de autoriteiten in staat om gerichte maatregelen te nemen, zoals het verbeteren van de veiligheid, het verhogen van het toezicht of het plaatsen van waarschuwingsborden op die locaties.